Plang fir Demenzpreventioun virgestallt

Prof. Dr Tobias Hartmann, Direkter „Deutsches Institut Demenz Prävention“ a Koordinator PDP Luxembourg, Lydia MUTSCH, Gesondheetsministesch, Dr Dorothee Knauf-Hübel, médecin chef de service / © MINSAN
Zu Lëtzebuerg gëtt et de Moment eng 6.000 Demenzpatienten, bis 2025 kéint dës Zuel op ronn 9.000 Kranker eropgoen.
Well d'Demenz an enger Gesellschaft, déi ëmmer méi al gëtt, fir d'Ministesch ee vun de wichtegste gesondheetspoliteschen Themen ass, gouf am spéide Méindeg de Moien de Programm fir hir Preventioun virgestallt. Dem Lydia Mutsch no wär de Sujet Demenz zwar present, ma e géif net genuch thematiséiert ginn. Den nationalen Demenzplang, dee virun zwee Joer agefouert gouf, hätt de But gehat, deen Tabu ze briechen. Elo steet fir den Demenzpreventiounsprogramm e Budget vun 2,7 Milliounen € iwwer 6 Joer zur Verfügung.
D'Gesondheetsministesch huet de Méindeg de Moien ënnerstrach, dass eng Heelung vun der Demenz bis ewell net méiglech ass, wann d'Demenz bis deklaréiert ass. Dono kann een net méi vun enger Heelung schwätzen, well d'Gehir da schonn esou zerstéiert ass, datt et keng Heelung méi gëtt.
Alzheimer, déi bekannteste Form vun Demenz, géif net dacks fréi diagnostizéiert ginn. Dobäi setzt d'Krankheet Jorzéngten an, ier sech demenziell Verännerunge manifestéieren. An deem Kontext gëtt dëse Programm besonnesch wichteg, sou d'Lydia Mutsch, fir déi et an der EU och e groussen Interêt um Programm gëtt, den éischten an deem Genre.
Well et ëmmer méi Diagnosprozedure gëtt, fir d’Krankheet fréi z’erkennen, kéint een hire Verlaf beaflossen. Well zu engem fréien Zäitpunkt kann een déi Schied, déi praktesch automatesch asetzen, nach zimlech geréng halen. Esou kann een de Verlaf vun der Krankheet an engem positive Sënn fir de Patient beaflossen.
Soudass de Patient d’Méiglechkeet huet, säi Liewe weider am Grëff ze behalen. Donieft soll de Verlaf vun där schwéierer Krankheet an d’Längt gezu ginn.
Den Demenzpreventiounsprogramm, deen zejoert ausgeschafft gouf, ass op 6 Joer ugeluecht. Dat wär eng standardiséiert Dauer, fir de Programm, no enger Ulafszäit an enger Evaluatioun, zu engem feste Bestanddeel vun der Gesondheetspolitik ze maachen. Woubäi d'Krankheet, déi seele verierft gëtt, och an noer Zukunft net duerch Medikamenter wäert ze heele sinn. Egal wéi, soll, wann et der Ministesch no geet, d'Demenz en Haaptsujet vun der Lëtzebuerger EU-Presidence sinn, déi e Mëttwoch ufänkt.
Communiqué (29.06.2015)
Lancement du programme pour la prévention de la démence –PDP
Amélioration de la qualité de vie grâce à des mesures personnalisées dès le stade précoce de la maladie
Dans le cadre du Plan d’action national maladies démentielles, le ministère de la Santé, en collaboration avec l’Institut allemand pour la prévention des maladies démentielles (Deutsches Institut für Demenzprävention, DIDP) de l’université de la Sarre, ainsi qu’avec plusieurs partenaires nationaux, a mis en place un programme d’envergure pour la prévention des maladies démentielles.
La démence constitue une des questions sanitaires les plus importantes actuellement. Une guérison n’est pas encore possible lorsque les symptômes de la démence sont présents, car la destruction qui s’est produite dans le cerveau est déjà trop avancée.
Néanmoins, de nouvelles méthodes de diagnostic permettent entretemps de reconnaître les signes de la maladie dès le stade précoce. Il convient à ce moment d’adopter toute une panoplie de mesures thérapeutiques, afin de retarder, voire même, d’éviter l’évolution de la maladie.
«La démence est un sujet qui me tient vraiment à cœur. Nous le considérons comme un phénomène sociétal, qui requiert des réponses multisectorielles», souligne la ministre de la Santé, Lydia Mutsch.
À qui s’adresse le Programme Démence Prévention ?
Le Programme Démence Prévention (PDP) s’adresse à des personnes chez lesquelles un diagnostic précoce de maladie démentielle (maladie d’Alzheimer ou d’une démence vasculaire) a été posé avec certitude, à savoir à de personnes chez lesquelles le stade démentiel ne s’est pas encore manifesté.
L’objectif est, par la combinaison de diverses mesures préventives, de retarder ou de prévenir l’évolution attendue et de permettre aux patients de gérer au mieux cette maladie.
Une collaboration importante avec les médecins traitants
Le PDP est au service des médecins traitants qui peuvent déposer une demande de participation au programme de leur patient avec le consentement de ce dernier. Le PDP fournit ainsi un appui supplémentaire précieux au médecin traitant. Il n’est pas prévu que le patient dépose directement une demande de participation au PDP.
Le PDP doit également contribuer à ce que les patients ne se retrouvent pas seuls avec le diagnostic et leur permettre à mieux gérer la maladie dans leur vie quotidienne.
La participation au PDP est volontaire et gratuite pour les patients.
Profil de risque personnel
«Pour chaque participant les facteurs de risque personnels sont identifiés et un programme de prévention adapté est élaboré. La personne affectée est accompagnée durant plusieurs années pendant sa maladie et soutenue par des conseils et des actions au quotidien», explique le Prof. Dr Tobias Hartmann, coordinateur du PDP Luxembourg.
À cette fin, l’Institut allemand pour la prévention des maladies démentielles, va former des « Memory Coaches ». Ce sont des professionnels de santé qui disposent déjà d’expériences quant au travail avec des personnes atteintes d’une maladie démentielle et qui suivent une formation continue pour ses missions spécifiques.
La tâche du PDP consiste à conseiller de manière durable les personnes diagnostiquées, à établir un programme de prévention personnalisé, à conseiller les prestataires des mesures de prévention participant au programme, à coopérer avec les médecins traitants et à procéder au contrôle des résultats.
«À travers le Programme Démence Prévention, nous nous engageons pour une approche innovatrice. Il m’importe particulièrement d’élargir le débat général autour de la thématique de la démence par la dimension de la détection précoce, d’un accompagnement adéquat après le diagnostic et de la prévention secondaire. Dans ce sens, le programme pour la prévention de la démence fait figure de modèle», insiste la ministre de la Santé, Lydia Mutsch.
Qui met en œuvre les mesures de prévention?
Le PDP collabore avec des prestataires luxembourgeois locaux provenant des secteurs de la nutrition, de l’activité physique et sociale, de l’entraînement cognitif et des domaines médicaux et non médicaux. Ces secteurs constituent un vaste spectre englobant des associations sportives, des clubs senior, des communes, des médecins généralistes et spécialistes, des cliniques, etc.
Le PDP doit être développé pour une durée de six ans afin d’être à la disposition de toute personne intéressée.
Que le sujet de la démence – et plus précisément de la prévention de la démence – compte parmi les priorités du ministère de la Santé, se manifeste également par le fait que la ministre Lydia Mutsch l’ait mis sur l’agenda politique du Conseil européenne, dont le Grand-Duché assurera la Présidence à partir du 1er juillet.
Communiqué par le ministère de la Santé
Pressemitteilung
Auftakt des präventiven Programms für Demenzerkrankungen -PDP
Mehr Lebensqualität durch individuelle Maßnahmen im Frühstadium der Erkrankung
Im Rahmen des Nationalen Aktionsplans Demenz setzt das Gesundheitsministerium jetzt, in Zusammenarbeit mit dem Alzheimerforscher Tobias Hartmann vom Deutschen Institut für Demenzprävention der Universität des Saarlandes (DIDP) und vielen nationalen Partnern, ein flächendeckendes Programm zur Demenz-Prävention um.
Demenz ist eines der wichtigsten aktuellen gesundheitlichen Themen. Sind die Symptome einer Demenz vorhanden, ist eine Heilung bislang nicht möglich, da die Zerstörung im Gehirn bereits zu weit vorangeschritten ist.
Eine Demenzerkrankung lässt sich aber frühzeitig diagnostizieren, noch bevor der Betroffene und sein Umfeld Symptome wahrnehmen. In diesem frühen Stadium sollte die Demenz durch ein ganzes Bündel von therapeutischen Maßnahmen verzögert oder sogar ganz verhindert werden.
„Demenz ist ein Thema welches mir sehr am Herzen liegt. Wir betrachten dieses als gesellschaftliches Phänomen das nach multisektoriellen Antworten verlangt“, betont Gesundheitsministerin Lydia Mutsch.
An wen richtet sich das Programm Demenz Prävention?
Das Programm Demenz Prävention (PDP) richtet sich an Personen mit einer gesicherten Diagnose im Frühstadium einer Alzheimer Krankheit oder vaskulären Demenz, d.h. bei denen das demenzielle Stadium noch nicht vorhanden ist.
Ziel ist es, durch die Kombination verschiedener präventiver Maßnahmen, den zu erwartenden Verlauf zu verzögern oder zu verhindern und den Patienten einen bestmöglichen Umgang mit dieser Erkrankung zu ermöglichen.
Wichtige Zusammenarbeit mit den behandelnden Ärzten
Das PDP arbeitet im Auftrag der behandelnden Ärzte, die eine Teilnahme des Patienten, nach dessen Einwilligung, am PDP anfragen können. Das PDP bietet somit eine zusätzliche wertvolle Unterstützung für den behandelnden Arzt. Eine Anfrage an das PDP durch den Patienten selbst ist nicht vorgesehen.
Das PDP soll somit dazu beitragen, dass die Patienten nicht mit der Diagnose alleingelassen werden und besser mit der Erkrankung im täglichen Leben umgehen können.
Die Teilnahme am PDP ist für Patienten freiwillig und kostenlos.
Persönliches Risikoprofil
„Für jeden Teilnehmer werden die individuellen Risikofaktoren ermittelt und ein auf ihn zugeschnittenes Präventionsprogramm zusammengestellt. Er wird dann über mehrere Jahre während seiner Erkrankung begleitet und im Alltagsleben mit Rat und Tat unterstützt“, erklärt Prof. Dr Tobias Hartmann, Koordinator des PDP.
Dafür wird das Deutsche Institut für Demenzprävention sogenannte „Memory Coaches“ ausbilden. Das sind Pflegefachleute, die bereits Erfahrungen mit Alzheimerpatienten haben, und in einem Training für diese Aufgabe weitergebildet werden.
Die Aufgabe von PDP ist dabei, die dauerhafte Beratung der diagnostizierten Personen, das Erstellen des individuellen Präventionsprogramms, die Beratung für die teilnehmenden Anbieter von Präventionsmaßnahmen, die Zusammenarbeit mit den behandelnden Ärzten und die Erfolgskontrolle.
„Mit dem Programm Demenz Prävention setzten wir uns für eine innovative Vorgehensweise ein. Es ist unser besonderes Anliegen, den allgemeinen Austausch zum Thema Demenz um die Dimension der Früherkennung, einer angemessenen Unterstützung nach der Diagnose und der sekundären Prävention zu bereichern. In diesem Sinne hat das Programm zur Demenz-Prävention für uns Modellcharakter“, unterstreicht Gesundheitsministerin Lydia Mutsch.
Wer führt die Präventionsmaßnahmen durch?
Das PDP arbeitet mit lokalen luxemburgischen Anbietern aus den Bereichen Ernährung, körperliche, soziale Aktivität, kognitives Training und aus dem medizinischen sowie nicht medizinischen Bereich zusammen. Dies umfasst ein weites Spektrum: Sportvereine, Club Senior, Kommunen, Allgemein- und Fachärzte, Kliniken usw.
Das PDP soll über einen Zeitrahmen von 6 Jahren ausgebaut werden, um allen Interessierten zur Verfügung zu stehen.
Dass das Thema Demenz - und insbesondere Demenzprävention - im Gesundheitsministerium zu den Prioritäten zählt, zeigt sich auch dadurch dass Ministerin Lydia Mutsch dieses auf die politische Agenda der EU-Ratspräsidentschaft gesetzt hat, dessen Vorsitz das Großherzogtum am 1. Juli übernimmt.
Mitgeteilt vom Gesundheitsministerium